Những lỗi thường gặp khi sử dụng cánh vít – và cách khắc phục

Cánh vít là bộ phận quan trọng trong nhiều hệ thống vận chuyển vật liệu, từ nông nghiệp đến công nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, lỗi cánh vít là điều khó tránh khỏi. Việc hiểu rõ nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết các lỗi cánh vít sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo trì, sửa cánh vít bị mòn, kéo dài tuổi thọ và tối ưu hiệu suất của hệ thống.

Nguyên nhân phổ biến gây ra lỗi cánh vít

Có nhiều yếu tố khác nhau có thể dẫn đến lỗi cánh vít. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất:

Mài mòn do ma sát với vật liệu

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra lỗi cánh vít. Khi cánh vít liên tục tiếp xúc và ma sát với vật liệu vận chuyển, đặc biệt là các vật liệu có tính ăn mòn hoặc độ cứng cao, bề mặt cánh vít sẽ dần bị mài mòn. Mức độ mài mòn phụ thuộc vào các yếu tố sau:

• Tính chất vật liệu: Vật liệu có độ cứng cao, góc cạnh sắc nhọn sẽ gây mài mòn nhanh hơn.
• Tốc độ vận chuyển: Tốc độ càng cao, lực ma sát càng lớn.
• Tải trọng: Tải trọng lớn làm tăng áp lực lên cánh vít, gia tăng ma sát.

Ăn mòn hóa học từ môi trường

Môi trường làm việc có tính axit, kiềm hoặc chứa các hóa chất ăn mòn có thể gây ra phản ứng hóa học với vật liệu chế tạo cánh vít, dẫn đến ăn mòn. Quá trình ăn mòn làm suy yếu cấu trúc cánh vít, khiến nó dễ bị lỗi cánh vít hơn.

• Loại hóa chất: Một số hóa chất có khả năng ăn mòn mạnh hơn các hóa chất khác.
• Nồng độ hóa chất: Nồng độ càng cao, tốc độ ăn mòn càng nhanh.
• Thời gian tiếp xúc: Thời gian tiếp xúc càng lâu, mức độ ăn mòn càng lớn.

Va đập cơ học trong quá trình vận hành

Trong quá trình vận hành, cánh vít có thể va chạm với các vật thể lạ lẫn trong vật liệu vận chuyển, hoặc va chạm với thành ống, vỏ máy. Những va đập này có thể gây ra biến dạng, nứt vỡ cánh vít, thậm chí gây ra lỗi cánh vít nghiêm trọng.

• Kích thước và khối lượng vật thể lạ: Vật thể càng lớn và nặng, lực va đập càng mạnh.
• Tốc độ va chạm: Tốc độ càng cao, lực va đập càng lớn.
• Vật liệu chế tạo cánh vít: Vật liệu có độ bền kém dễ bị hư hỏng hơn khi va đập.

Các dạng lỗi cánh vít thường gặp

Các lỗi cánh vít có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ của hệ thống.

Cánh vít bị mòn, giảm hiệu suất

Đây là dạng lỗi cánh vít phổ biến nhất. Do ma sát liên tục với vật liệu, cánh vít dần bị mòn, đặc biệt ở phần mép cánh. Điều này làm giảm khả năng vận chuyển vật liệu, dẫn đến năng suất giảm.

Cánh vít bị biến dạng, cong vênh

Do va đập mạnh hoặc quá tải, cánh vít có thể bị biến dạng, cong vênh. Điều này ảnh hưởng đến khả năng ăn khớp của cánh vít với ống, làm giảm hiệu quả vận chuyển và tăng nguy cơ kẹt vật liệu.

Cánh vít bị nứt, gãy

Đây là dạng lỗi cánh vít nghiêm trọng nhất. Nứt gãy cánh vít thường xảy ra do mỏi kim loại, ăn mòn hoặc va đập mạnh. Khi cánh vít bị nứt gãy, hệ thống sẽ ngừng hoạt động và cần phải sửa cánh vít bị mòn hoặc thay thế.

Dấu hiệu nhận biết cánh vít cần được sửa chữa

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu lỗi cánh vít sẽ giúp bạn có biện pháp sửa cánh vít bị mòn kịp thời, tránh gây ra những hư hỏng nghiêm trọng hơn.

Năng suất vận chuyển vật liệu giảm

Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy cánh vít có vấn đề. Nếu bạn nhận thấy năng suất vận chuyển vật liệu giảm đáng kể so với trước đây, hãy kiểm tra cánh vít ngay lập tức.

Tiếng ồn và độ rung tăng lên

Khi cánh vít bị mòn, biến dạng hoặc nứt vỡ, nó có thể gây ra tiếng ồn và độ rung bất thường trong quá trình vận hành. Đây là dấu hiệu cảnh báo bạn nên kiểm tra và sửa cánh vít bị mòn càng sớm càng tốt.

Cánh vít có dấu hiệu hư hỏng rõ ràng

Quan sát trực tiếp cánh vít để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng như:

• Mòn mép cánh
• Biến dạng, cong vênh
• Vết nứt
• Gãy vỡ

Các phương pháp sửa chữa cánh vít bị mòn hiệu quả

Tùy thuộc vào mức độ hư hỏng của cánh vít, bạn có thể áp dụng các phương pháp sửa cánh vít bị mòn khác nhau.

Gia công phục hồi bề mặt cánh vít

Đối với cánh vít bị mòn nhẹ, bạn có thể sử dụng phương pháp gia công phục hồi bề mặt, chẳng hạn như hàn đắp, mài, hoặc phun phủ kim loại. Phương pháp này giúp khôi phục lại hình dạng và kích thước ban đầu của cánh vít.

Thay thế các đoạn cánh vít bị hư hỏng

Nếu một đoạn cánh vít bị hư hỏng nặng, bạn có thể thay thế đoạn đó bằng một đoạn cánh vít mới. Phương pháp này giúp tiết kiệm chi phí so với việc thay thế toàn bộ cánh vít.

Phun phủ lớp bảo vệ chống mài mòn

Để kéo dài tuổi thọ của cánh vít và giảm thiểu tình trạng mài mòn, bạn có thể phun phủ lên bề mặt cánh vít một lớp bảo vệ chống mài mòn. Các lớp phủ phổ biến bao gồm:

• Lớp phủ ceramic
• Lớp phủ carbide
• Lớp phủ polymer